Loon: wat valt er eigenlijk allemaal onder?
De wet is er duidelijk over: Voor de loonheffingen is alles wat een werknemer krijgt op grond van zijn dienstbetrekking loon. Het lijkt een overduidelijke omschrijving, maar de praktijk is weerbarstiger. Hoe berekenen we bijvoorbeeld het behaalde voordeel? Wat doen we met de kosten die we maken om dat voordeel te behalen? Moet dan over al het loon ook worden afgedragen? En wanneer is er trouwens sprake van een dienstbetrekking?
Wanneer is er sprake van een dienstbetrekking?
Laten we bij het begin beginnen. Wanneer is er precies sprake van een dienstbetrekking? Een dienstbetrekking is een arbeidsrelatie die gebaseerd is op een arbeidsovereenkomst tussen een werkgever en een werknemer. Met de overeenkomst maken werkgever en werknemer afspraken over de voorwaarden. Een echte dienstbetrekking heeft de volgende kenmerken:
- de werknemer heeft zich verplicht om persoonlijk voor de werkgever te werken;
- De werkgever is verplicht om de werknemer voor het werk loon te betalen;
- Tussen de werknemer en de werkgever bestaat een gezagsverhouding.
Soms is een arbeidsverhouding volgens de bovenstaande criteria geen echte dienstbetrekking. Toch kan zo'n arbeidsverhouding onder voorwaarden beschouwd worden als een dienstbetrekking. Er is dan sprake van een fictieve dienstbetrekking.
Wat valt allemaal onder loon?
Gerichte vrijstellingen en nihilwaardering
Zelfs als een werknemer goederen mee naar huis neemt, die bederfelijk zijn, aan het eind van de dag overblijven en anders weggegooid zouden worden, geniet hij een voordeel uit de dienstbetrekking. Of als hij voor zijn werk gereedschap krijgt, dat hij ook thuis kan gebruiken. Of kleding, die hij mee naar huis neemt. Kortom: Alles wat een werknemer krijgt uit zijn dienstbetrekking is loon. Vervolgens is de hoofdregel, dat over alle loon loonheffingen moeten worden afgedragen. Maar er zijn uitzonderingen. Die uitzonderingen maken het ingewikkeld. Niet alle uitzonderingen worden namelijk op eenzelfde manier vorm gegeven. Er zijn een paar beloningen die toch niet tot het loon behoren. En beloningen kunnen onder voorwaarden als eindheffingsloon worden aangemerkt. Dan wordt de loonheffing niet op de werknemer ingehouden, maar door de werkgever afgedragen. Voor bepaalde loonbestanddelen geldt dan vervolgens, dat ze onder strikte voorwaarden gericht vrijgesteld kunnen zijn, of dat er een nihilwaardering geldt. In dat geval hoeft er over dat loon niets te worden afgedragen. Voor weer andere loonbestanddelen geldt een genormeerde waardering.
Is dit allemaal gesneden koek voor u...
Het al dan niet afdragen van loonheffingen heeft natuurlijk grote gevolgen voor de werkgever. En als er ook moet worden ingehouden ook voor de werknemer. En natuurlijk ook voor de Staat. Van u als salarisprofessional verwacht men dat u volledig op de hoogte bent van alle, vaak zeer gedetailleerde, regels rondom het zeer ruime loonbegrip. En maar al te vaak is de praktijk weerbarstiger dan de wet. Is bijvoorbeeld een vergoeding voor een seizoenkaart van de favoriete voetbalclub van de werknemer loon? En hoe zit het met de vergoeding van kosten voor de vakbondscontributie? En hoe kan belast loon worden uitgeruild tegen vrijgesteld loon?
...of is het tijd voor wat verdieping?
Wilt u meer inzicht krijgen in de complexe materie rondom loon? Schrijf u dan in voor de studiedag "Alles over loon" van 2Xplain. Tijdens deze studiedag staan we stil bij alle aspecten van loon. Vanzelfsprekend gaan we daarbij vooral in op alle uitzonderingssituaties. Met de invoering van de werkkostenregeling is met name door de toegenomen betekenis van het eindheffingsloon de onduidelijkheid toegenomen. Toch zit er achter de grootste deel van de regelgeving een logische systematiek. Na afloop van deze dag is niet alleen uw kennis over loonbegrippen toegenomen, maar ook uw inzicht in het waarom van de complexe materie.
Cas Bakker
casbakker@2xplain.nl
(0570) 796060