Vakantiewerk is de meest onderschatte vorm van een arbeidsovereenkomst. Er wordt in feite met de vakantiewerker een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd aangegaan. Dit met alle rechten en plichten die bij een arbeidsovereenkomst horen. Een vakantiewerker heeft dus gewoon recht op het minimumloon of het CAO-loon. Hij heeft ook recht op vakantiegeld en vakantiedagen.
Vakantiewerkers zijn doorgaans scholieren of studenten, die tijdens de vakantieperiode tijdelijk in dienst treden om wat bij te verdienen. Bedrijven kunnen vakantiewerkers inzetten ter vervanging van het eigen personeel dat wegens de vakantie afwezig is.
Vakantiewerk vindt meestal plaats op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd of via uitzendwerk.
De huidige ABU-cao voor Uitzendkrachten definieert de term 'vakantiewerkers' in artikel 34 als scholieren, studenten en andere studerenden, die uitsluitend in de periode(n) van vakantie(s) van onderwijsinstellingen tijdelijke werkzaamheden verrichten.
- De vakantiewerker treedt tijdelijk in dienst van de werkgever. De arbeidsrelatie is dus gebaseerd op een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Hierop zijn de arbeidsrechtelijke regels van het BW en de overige voor werknemers geldende wetten gewoon van toepassing. Gaat de vakantiewerker als uitzendkracht werken, dan valt hij wat arbeidsvoorwaarden betreft onder fase A. De doorsnee vakantiewerker zal immers onder de grens van 52 uitzendweken blijven.
- Wanneer de vakantiewerker minderjarig is (jonger dan 18 jaar), moet de werkgever rekening houden met de arbeidsrechtelijke regels die specifiek van toepassing zijn op minderjarige werknemers (zie Jongeren).
- Ten aanzien van vakantiewerk door scholieren van 13 tot 15 jaar maakt de Arbeidstijdenwet een uitzondering op het algemeen verbod op kinderarbeid, mits lichte niet-industriële arbeid wordt verricht (bijvoorbeeld fruit plukken). Dit is geregeld in de Nadere regeling kinderarbeid. Tijdens de vakantie mogen kinderen van 13 of 14 jaar gedurende maximaal 35 uur per week werken. Het vakantiewerk mag niet langer dan vier weken duren, waarvan drie weken aaneengesloten. Kinderen van 15 jaar mogen maximaal zes weken vakantiewerk verrichten (maximaal 40 uur per week en vier weken aaneengesloten). Arbeid op zondag blijft verboden.
- Wanneer de vakantiewerker jonger is dan 21 jaar(verlaagde leeftijdsgrens per 1 juli 2019 voor
wat betreft het recht op het volwassen minimumloon), heeft hij ten minste recht op het minimumjeugdloon. Vanaf 21 jaar heeft hij recht op het minimumloon voor volwassenen (zie Wet minimumloon). Vaak worden vakantiewerkers in de toepasselijke cao als een aparte categorie beschouwd. Het is dus raadzaam in de cao op te zoeken of er voor vakantiewerkers afwijkende regels in staan. De cao voor Uitzendkrachten van de ABU is wel van toepassing op vakantiewerkers, maar
sommige arbeidsvoorwaarden wijken af (artikel 34 uitzend cao):
- ze komen niet in aanmerking voor de reserveringen voor bijzonder verlof, kort verzuim en feestdagen of betaling van de wachtdagcompensatie;
- ze hebben per volledig gewerkte maand recht op 13 1/3 uur vakantie, in plaats van 16 2/3 uur.
Vakantiewerkers willen altijd graag weten hoeveel zij tijdens de vakantie kunnen bijverdienen zonder dat hun ouders problemen krijgen met de kinderbijslag. Tijdens de vakantieperiode gelden afwijkende regels met betrekking tot wat vakantiewerkers mogen bijverdienen. Dit geldt alleen als er tijdens de zomervakantie wordt gewerkt. Voor kinderen van 16 en 17 jaar geldt vanaf januari 2020 geen maximum meer ten aanzien van wat ze mogen bijverdienen.